Welk onderwijs werkt?

Als mensen aan mij vragen waarom ik Virtual Action Learning (VAL) een aansprekend onderwijsconcept vind, dan is mijn standaardantwoord: omdat het werkt. Maar waar baseer ik deze wijsheid op? o.a. de discussie rond het korten van de subsidies van een aantal basisscholen door staatssecretaris Dijksma en de recente blogs van Wilfred Rubens over de meerwaarde van online leren boven face to face leren, maakt een 'oude' vraag weer actueel: welk onderwijs werkt. Het antwoord op deze vraag is wat mij betreft ook relevant gezien mijn serieuze plannen om onderzoek te doen naar de meerwaarde van onderwijs.

De blog van Rubens verwijst naar een kritische blog van Nicolas Carr waarin hij reageert op diverse bloggers die met de resultaten van het amerikaanse onderzoek (waarin beweerd wordt dat online leren beter werkt dan leren in het klaslokaal) in de hand pleiten voor het sluiten van de scholen. Rubens sluit zich bij de opvattingen van Carr aan. En ik moet bekennen dat ik het er ook mee eens ben.

Ik werk sinds 1994 op het gebied van Onderwijs en ICT en sindsdien voeren we een strijd om ICT een serieuze plek in het onderwijs te geven. Natuurlijk hebben we in deze strijd behoefte aan bewijzen dat online leren meerwaarde heeft. De genoemde onderzoeksresultaten hebben vanzelfsprekend hun bijdrage aan de beleidsvorming. Maar we moeten wel kritisch blijven naar de resultaten en de wijze waarop deze verkregen zijn, voordat we met de conclusies aan de haal gaan.

Terecht verwijst Rubens in zijn eerdere blog naar de vragen die je kunt stellen bij het doen van onderzoek naar de 'effectiviteit van onderwijs' met evidence based research:
"De complexiteit en m.i. onuitvoerbaarheid van evidence based onderzoek naar onderwijs wordt geïllustreerd door Paul Kirschner in het hoofdstuk "Evidence based onderwijs: waar gaat het nou over?" in http://www.sardes.nl/simple/download.php?fileId=764. Ik ben het vaak niet met Kirschner eens, maar op dit (en ook wel anderen) wel. Met name de methodologische problemen, die Kirschner beschrijft maken dat ik zeer sceptisch sta ten opzichte van pleidooien voor evidence-based onderzoek"

Ik heb de bijdrage van Kirschner gelezen en sluit me aan bij zijn kritische opmerkingen. Het onderwijs is gelukkig op dit punt niet vergelijkbaar met de gezondheidzorg en onderwijs zonder context bestaat volgens mij niet. Is dit dan een reden om geen onderzoek meer te doen naar de effectiviteit van onderwijs? Naar mijn mening is dit niet het geval. Het is in het belang van de verbetering van het onderwijs, dat er meer wetenschappelijke bewijzen komen of bepaalde onderwijsmodellen werken. Hoe, wanneer en door wie? Daar heb ik op dit moment nog geen antwoord op, maar ik blijf de ontwikkelingen (kritisch) volgen. En op termijn zal ook ik proberen een gefundeerd antwoord te vinden op de vraag: welk onderwijs werkt?